Marktleiders presenteren. Niet omdat ze moeten, maar omdat ze kunnen. Omdat ze daarmee een groep mensen kunnen inspireren en bewegen. Wat doen zij daarvoor? Op 30 oktober jl. vertelden vier presentatie-specialisten hierover op een seminar over presentaties maken en geven van Bento Presentaties.
Storyline: het draait NIET om jou
Presentatie-consultant Joeri Cox legt uit hoe marktleiders hun boodschap opbouwen.
Zij zijn zich heel bewust dat hun presentatie niet om zichzelf draait, maar om hun publiek.
Ze gaan daarbij uit van de behoefte van hun publiek in plaats van hun eigen idee of oplossing.
Bekende sprekers begeleiden hun publiek op een reis, langs de obstakels die het publiek op die reis tegenkomt. Obstakels die zij zelf misschien allang genomen hebben, maar voor het publiek (nog) heel relevant zijn.
Eén van de hulpmiddelen die Joeri daarbij liet zien is de publieksanalyse. Sterker nog: dat is het eerste wat je doet, wanneer je je presentatie gaat ontwikkelen.
Vier vragen over je publiek kunnen je daarbij helpen:
- Waar hebben ze behoefte aan?
- Waar zijn ze enthousiast over?
- Wat denken ze nu over het onderwerp?
- Welke bezwaren hebben ze?
De ideeën die je hierbij opdoet, vormen vervolgens mijlpalen in de reis die je met je publiek gaat maken in jouw presentatie.
Een reis, waarin je je publiek daar oppikt waar ze nu staan, en ze daarheen brengt waar jij ze wilt hebben.
Design: meer autoriteit met doordachte vormgeving
Vervolgens legt visueel presentatie-consultant Arnout Drenthel uit hoe hij een verschil ziet ontstaan tussen hoe marktleiders visuele hulpmiddelen gebruiken en het lemming-gedrag dat we vaak zien bij PowerPoint-presentaties van de rest.
Het basis-principe is dat topsprekers het scherm achter zich gebruiken als visueel hulpmiddel voor het publiek om te ondersteunen, wat zij als spreker vertellen.
Een goede dia is snel te begrijpen, aantrekkelijk vormgegeven en leidt niet af van de spreker (en is dus geen spiekbriefje voor de spreker… daarvoor gebruiken zij presenter’s view).
Een van de valkuilen schuilt in huisstijl-sjablonen die gebruikt ‘moeten’ worden.
Drenthel rekent hier snel mee af: de meeste huisstijl-sjablonen zetten namelijk de deur wagenwijd open om slechte dia’s te maken en laten sprekers als lemmings in de valkuil lopen die PowerPoint biedt.
Het resultaat? Saaie dia’s vol tekst en bullet points.
Hierdoor voelen mensen vaak frustratie met de huisstijl, maar dat is onterecht.
Arnout laat zien dat een huisstijl in grote lijnen is opgebouwd uit:
- een vaste set kleuren;
- een of enkele lettertype(n);
- een ‘beeldtaal’;
- en soms nog andere kenmerkende ‘eigen-aardigheden’.
Vervolgens laat hij in een aantal fictieve voorbeelden zien hoe eenzelfde boodschap voor verschillende merken er totaal anders uit kan zien, alleen door de huisstijl consequent toe te passen:
Een huistijl helpt dus om (herkenbaar) te ontwerpen: Het is geen beperking, maar het gereedschap om te gebruiken voor een heel eigen ontwerp.
Steeds meer sprekers zien het belang van zorgvuldig vormgegeven dia’s en ervaren hoe dit hen helpt om contact te maken met het publiek en bijdraagt aan hun autoriteit.
Ten slotte wijst Drenthel nog enkele andere trends aan, zoals authentieke fotografie, ‘flat design’ (voorbeeld) en het gebruik van interactieve infographics (voorbeeld).
Non-verbaal: je lichaam als presentatie-instrument
Als derde specialist laat presentatie-trainer Michel Jansen het publiek in een oefening ervaren, hoe eenvoudig en natuurlijk het eigenlijk is om oogcontact te maken. En hoe bekende sprekers dat doen voor een groot publiek.
Daarna legt hij uit hoe gebaren je verhaal kunnen verduidelijken.
Hoe (en waarom) je ze beter groot maakt en dat je daarvoor dus ook je handen vrij moet hebben.
En hij laat zien wat het risico is van met spiekbriefjes in je handen lopen, zoals de presentatoren bij het NOS Journaal doen.
Maar ook dat je presentatie niet een groot gebaar moet zijn, maar dat gebaren krachtig zijn als je ze gericht inzet.
Tussen je gebaren door ga je terug naar de basishouding. Daarvoor laat je je handen vrij langs je lichaam hangen. Dat voelt vreemder dan het eruit ziet en daarom laat hij iedereen aan den lijve ondervinden hoe dat voelt.
Als bewijs hoe die neutrale basishouding eruit ziet (én dat het aan te leren is), laat hij een foto van een aantal grote (en iets minder grote) leiders zien, waarop kraakhelder is, hoe de mate van overtuigingskracht direct verband lijkt te houden met het begrotings-budget, dat zij waarschijnlijk tot hun beschikking hebben voor persoonlijke presentatie-training…
Stem: ze geloven wat je zegt als ze je stem vertrouwen
Als laatste expert laat stem-coach Friso de Boer horen hoeveel verschil een stem kan maken.
Stap voor stap legt hij uit dat de stem géén vast gegeven is. Dat we al heel verschillende stemmen in ons hebben. Luister maar eens naar je zakelijke stem, je langs-de-lijn-stem, je thuis-op-de-bank-stem en alle stemmen vol emotie.
Maar dat we er ons nauwelijks bewust van zijn en dat we de meeste stemmen in de loop van de tijd ons onbewust hebben aangeleerd.
Hij legt uit (en vooral: laat horen) hoe we die verschillende stemmen maken. Met alles tussen je middenrif tot je neusholte (klein voorbeeld van hoe je klank soms alleen via je neus naar buiten komt: zeg maar eens “zannnnggggggg” en knijp je neus aan het eind dicht). Bewustwording is de eerste stap, wanneer je naar verandering van klank op zoek bent.
Elke aanpassing leidt tot een verschil in klank van je stem. Die klank kent 6 verschillende dimensies, die samen de spreekstem maken.
Aan de hand van drie bekende Nederlanders laat hij horen dat we allemaal die dimensies kunnen onderscheiden en een stem op een bepaalde manier ervaren.
Zo hebben we ook een universele voorkeur voor de klank van een presentatie-stem. Hij laat vervolgens horen hoe Barack Obama een klank vormt in een presentatie.
Tenslotte staat Friso nog stil bij wat melodie is in een spreekstem en wat dit doet met je toehoorder.
En dus ook hoe je melodie heel bewust in kunt zetten. Voor verschillende doelen van je presentatie gebruik je een andere melodie: beweeglijkheid om aansluiting te vinden en juist weer onbeweeglijkheid om leiderschap te tonen.
Vier presentatie-specialisten: “Zó doen zij dat.”
Stem, lichaam, dia’s en het verhaal: heel verschillende invalshoeken voor het maken en geven van een presentatie. En elk vlak kent bewezen technieken. Op 30 oktober lieten deze vier presentatie-trainers en -ontwerpers een paar van deze technieken zien, waarmee de beste sprekers ter wereld presenteren.
Misschien was u erbij. Misschien was u verhinderd. Maar mocht u naar aanleiding van het seminar geïnteresseerd zijn in een kennismaking met een van onze specialisten om eens stil te staan bij uw presentaties, neemt u dan gerust contact op met Bento Presentaties. We staan voor u klaar.
Over de auteur
