Contrast is het verschil tussen tegenstellingen. Je ogen richten zich op contrasterende elementen: licht tegen donker, groot tegen klein. Zoals bij een heldere maan tegen een donkere hemel, of bij een wolkenkrabber tussen kleinere gebouwen.
Maar wat betekent dit voor je presentatie? Wat kun je er mee in het ontwerpen van dia’s?
1. Voldoende kleurcontrast zorgt voor leesbaarheid
Allereerst is er een heel praktische reden: te weinig kleurcontrast tast de leesbaarheid van je presentatie aan.
Op een minder goede beamer zal een oranje tekst op een groene achtergrond vrijwel niet meer te lezen zijn en een foto met te weinig contrast geeft geen helder beeld meer. Hou daar dus rekening mee in je presentatie-ontwerp: ga er van uit dat de beamer een minder goed beeld geeft dan je beeldscherm.
2. Contrast zorgt voor focus in je dia
Meestal bestaat een dia uit meerdere elementen, zoals tekst, data en/of beeldmateriaal. Door contrast aan te brengen kun je de aandacht leggen op een bepaald element. Het element waar de meeste aandacht naar uit moet gaan maak je het grootst of in de opvallendste kleur. Zo maak je visueel onderscheid tussen hoofd- en bijzaken.
Daarnaast kun je zo de aandacht verplaatsen van het ene naar het andere element. Wanneer je bijvoorbeeld drie bulletpoints hebt en je ze één voor één gaat bespreken, help je je publiek door de bulletpoint die je op dat moment bespreekt er uit te laten springen.
3. Contrast versterkt de boodschap van je dia
Door contrast te gebruiken, kun je je boodschap versterken. Om een voorbeeld te geven: het beeld van de huidige situatie van je publiek geef je weer in een grauw, onduidelijk, statisch, oubollig, traag, inefficient, of veel-te-veel-kostend beeld. Vervolgens zet je dit af tegen de situatie hoe die kàn zijn (door jouw idee, product of dienst): in een kleurrijk, helder, dynamisch, vernieuwend, effectief of kostenbesparend beeld.
Er zijn verschillende vormen van contrast die je in een presentatie kunt gebruiken. Hieronder een aantal voorbeelden.
Grootte van elementen
Wanneer je een bepaald element er uit wil laten springen, is de meest eenvoudige manier dit element groter dan de rest in beeld te zetten.
Kleur
Een contrasterende kleur zorgt dat een bepaald element in je dia opvalt ten opzichte van de rest.
Meer over kleurgebruik vind je hier.
Lettertypen
Ook lettertypegebruik kan contrast geven. Zo kun je door bepaald lettertypegebruik ‘speels’ afzetten tegen ‘zakelijk’, ‘fancy’ tegen ‘gewoon’. Daarnaast is er binnen een lettertype contrast mogelijk door verschillende varianten zoals Bold en Italic te gebruiken. Meer tips over lettertypes vind je in dit blogartikel.
Beeldmateriaal: foto’s versus grafische elementen
Grafische elementen zijn met name geschikt voor schematische weergaven, organigrammen, processen. Met fotografie kun je inspelen op emotie, de menselijke kant, de verbeelding. Vraag je dus af wat belangrijk is wanneer je de organisatie van je bedrijf wil laten zien: gaat het om het structuur van het management, of wil je de mensen achter het bedrijf laten zien?
Positie
Geclusterde elementen horen bij elkaar, een ander element in de andere hoek ziet er direct uit als iets wat zich onderscheidt. Door gebruik te maken van afsnijding (elementen die deels buiten het scherm vallen) en witruimte (de ruimte tussen elementen in; is niet per definitie wit van kleur) breng je focus aan in je dia.
Beweging
Bewegend beeld onderscheidt zich onmiddellijk van stilstaand beeld. Het kan een manier zijn om de aandacht op een bepaald element te leggen, of om ‘dynamiek, levendig, flexibel’ af te zetten tegen ‘onveranderlijk, log, statisch’. Je kunt bijvoorbeeld video gebruiken ten opzichte van foto’s, of animaties in je presentatie invoegen.
Pas wel op: omdat bewegend beeld veel aandacht naar zich toe trekt, kan het gaan concurreren met dat andere bewegende beeld in je presentatie: jijzelf, de spreker… Ga er dus zorgvuldig en spaarzaam mee om.
Maak het verschil!
Voel je vrij om de verschillende vormen van contrast apart of gecombineerd te gebruiken. Het kan een krachtig middel zijn om een bepaald punt te benadrukken of verschillen te laten zien, en daarmee je publiek te overtuigen.
Over de auteur
