Tsja, presenteren. De meeste mensen vinden het best spannend. En denken dan ook dat die spanning het belangrijkste obstakel is voor een goede presentatie.
Maar het is maar één van de obstakels: leren presenteren is behoorlijk complex. Gelukkig kun je met de juiste voorbereiding alle obstakels overwinnen. Dat vraagt wel de juiste strategie…
Een presentatie geven is best complex
Sterker nog: een goede presentatie geven is zó complex, dat de meesten onder ons niet met alle aspecten ervan tegelijk bewust bezig kunnen zijn. Ga maar eens na wat er zoal bij komt kijken, als je op het podium staat:
- Onthouden wat je wilt vertellen
- Op het juiste moment de volgende slide op het scherm zetten
- Weten wat er op het scherm staat, zodat je niet constant een slide achter loopt, je publiek in opperste verwarring achterlatend
- De juiste gebaren en houding bewust inzetten
- Oogcontact maken en het publiek ‘lezen’, zodat je je optreden perfect kunt afstemmen
- Met heldere stem, voldoende volume en een mooie melodie je boodschap kracht bijzetten
- Bewust positie kiezen op het podium
- Etc.
Elk van die zaken vraagt toewijzing van hersencapaciteit. Dat wordt al snel te veel, met als resultaat dat niets wil lukken en je op je presentatie terugkijkt met de wetenschap dat er veel meer in had gezeten.
Hoe zorg je ervoor dat je het toch onder de knie krijgt?
Chinese bordjes draaien is óók complex
Je kent het wel: de jongleur die 7 bordjes tegelijk laat ronddraaien op stokjes. Elk bordje heeft hersencapaciteit nodig: je moet immers direct inspelen op de bewegingen van het bordje, zodat het niet valt.
Zo’n jongleur houdt niet direct 7 bordjes in de lucht. Hij (of zij) leert het eerst met één. Zodra dat bordje goed op het stokje blijft draaien, komt nummer twee. En drie.
Naarmate de jongleur beter wordt, doen de bordjes steeds beter wat hij wil: hij oefent (vrijwel) volledige controle uit over elk bordje. En dat gaat steeds meer automatisch. Zodat hij ruimte in zijn brein heeft voor weer een volgend bordje.
En als één van de bordjes dan net wat anders reageert op een beweging dan hij verwacht, kan hij dat corrigeren: immers, de rest draait op routine.
Hij leert het vak stap voor stap.
Leren presenteren doe je stap voor stap
Ik train veel mensen in het beter presenteren. Voor de meesten van hen is overmoed de belangrijkste belemmering om sneller te groeien in het vak: ze willen alles tegelijk aanpakken. Betere gebaren maken, oogcontact maken, melodie inzetten, positie kiezen, PowerPoint bedienen, etc.
En dan gaat alles mis.
Net als de jongleur die, wanneer hij één bordje op een stokje weet te houden, er direct zes bij pakt. Dan valt ook dat eerste bordje van het stokje. En ook alle overige bordjes.
Beschouw jouw ontwikkelpunten als spreker als Chinese bordjes: pas als je één aspect onder de knie hebt, ga je je aandacht vestigen op het volgende aspect. Ontwikkel jezelf stap voor stap.
Dat voelt soms alsof je jezelf afremt, maar in de praktijk leer je zo sneller dan ooit tevoren.