Wanneer gebruik je een microfoon? En welke?

Joeri Cox / Presenteren / 25 september 2015
Leestijd: 5 minuten

Microfoon of geen microfoon? Dat is de vraag wanneer je voor een grotere groep presenteert. Je wilt wel dat ze luisteren naar je, dat publiek van je. Maar dan moeten ze je wel verstaan. Dit zijn de mogelijkheden voor geluidsversterking die je hebt, wanneer je voor een grotere zaal presenteert.

Wanneer geluidsversterking?

Onderschat de noodzaak van geluidsversterking niet: better safe than sorry. Een vuistregel die je kunt hanteren is: heb je meer dan 20 mensen in de zaal, denk dan eens serieus na over versterking van je stemgeluid.

Natuurlijk, het is afhankelijk van de kracht en de reikwijdte van jouw stem, de akoestiek in de zaal en de verdeling van de stoelen (weinig brede rijen of veel smalle rijen), maar zie 20 personen als een handvat aan de veilige kant.

 

Soorten microfoons

Professionele locaties die zijn ingericht op het geven van presentaties, hebben vaak verschillende soorten microfoons ter beschikking. Welke kies je?

Vaste microfoon

Vrouw achter katheder Vaak beschikken grote zalen over een katheder (lessenaar) met een vaste microfoon. Daar word je niet vrolijk van. Het betekent immers dat je achter het katheder moet blijven staan en dat werpt een flinke barrière op tussen jou en je publiek. En je verliest je mogelijkheid om het podium effectief te gebruiken.

  • Goed ingeregeld en voldoende volume
  • Geen bewegingsvrijheid
  • Barrière tussen spreker en publiek

De loop- of handmicrofoon

Vrouw presenteert met microfoon in haar hand Dit is al iets beter dan een microfoon bij een katheder. (Soms kun je de microfoon van het katheder ook losmaken en als handmicrofoon gebruiken.) Je kunt nu het gehele podium benutten, maar je hebt wel constant een microfoon in je hand.

Met een presentatie-afstandsbediening in je andere hand, maakt dit je wel een beetje ‘Pistolen Paultje’.

En nog belangrijker: de hand met de microfoon kun je niet inzetten om mooie, grote gebaren te maken. En je boodschap kracht bij te zetten.

Daarnaast vraagt het enige ervaringen om de microfoon op de juiste afstand van je mond te houden voor een goed verstaanbaar geluid.

Gelukkig zijn de meeste handmicrofoons tegenwoordig draadloos. Dat betekent wel een risico dat de batterijen geladen moeten zijn, maar een microfoon aan een draad is sowieso vragen om problemen…

  • Voldoende volume
  • Bewegingsvrijheid op het podium
  • Blokkade voor gebaren

Een revers-microfoon

Revers-microfoon op een stropdasOei. De revers-microfoon. Het duveltje uit het doosje. Hij lijkt zo mooi: kabeltje onder je hemd, alleen een discreet klein microfoontje op je revers. Dat kán heel goed werken.

Als het goed werkt, is het zeker een uitkomst. Je kunt vrij bewegen en je ziet hem bijna niet.

Jammer genoeg werken in de praktijk de meeste revers-microfoons niet zo goed. Ze zijn niet gevoelig genoeg en doen het alleen als je hem in je hand neemt en gebruikt als handmicrofoon.

Dus revers-microfoon; prima. Maar alleen als je zeker weet dat hij echt goed werkt en je hem goed weet te installeren.

Want zorg er alsjeblieft voor dat er niets tegen je microfoon schuurt wanneer je loopt of gebaren maakt. (Tenzij je je gebaren luid en duidelijk kracht bij wilt zetten met ongeleide auditieve signalen.)

  • Grote gebaren mogelijk
  • Bewegingsvrijheid op het podium
  • Vaak niet gevoelig genoeg

Een headset

Spreker op TED conferentie draagt een headsetNow we’re you’re talking! Een draadloze headset (een microfoontje tegen je wang of bij je kin) geeft je bewegingsvrijheid op het podium, zit niet in de weg bij gebaren en doordat de microfoon dicht op je mond zit, is het geluid goed in te stellen.

Doordat we ze kennen uit professionele toepassingen (van televisie, grote conferenties zoals TED, etc.) kunnen ze wel wat overdone ogen. Maar het is natuurlijk niet voor niets dat de pro’s deze oplossing kiezen: het geeft het beste geluid.

Soms zijn ze wel wat duidelijk aanwezig (zwarte headsets met een plopkapje op de microfoon), maar vaak zijn ze uitgevoerd in huidkleur en hebben ze een nauwelijks zichtbaar microfoontje.

Kortom: voor sprekers de beste keuze voor een microfoon. (En een must voor iedere conferentiezaal die zichzelf serieus neemt).

  • Voldoende en betrouwbaar volume
  • Grote gebaren mogelijk
  • Bewegingsvrijheid op het podium
  • Zichtbaarheid

 

Ik kan toch ook harder gaan praten?

Dit is de vorm die nog heel vaak wordt gekozen. En met wat goede stemcoaching kun je er een heel eind mee komen. Zeker mensen die van nature wat zachtjes praten en hun resonans nog verder kunnen ontwikkelen.

Echter, tenzij je professionele operazanger bent, loop je snel het risico dat je je stem gaat overbelasten om het volume maar te verhogen.

En daarnaast raad ik het niet aan. Want door harder te (moeten) praten, verlies je een deel van het contrast in je stem: contrast tussen hard en zacht praten. En dat is nu net heel nuttig om je presentatie meer persoonlijkheid en spanning te geven.

Dus door je stem te versterken via een microfoon, kun je beter gebruikmaken van de stem die je hebt.

  • Bewegingsvrijheid
  • Geen afleidende techniek
  • Beperkt volume
  • Hoger volume ten koste van contrast

 

Conclusie

Ga je ergens spreken, zorg dan dat je overal in de zaal perfect verstaanbaar bent. Wees niet bang om voor geluidsversterking te kiezen. Denk aan de achterste rijen van de zaal.

Een headset heeft daarbij de voorkeur: je wordt dan niet gehinderd in je bewegingsvrijheid en het geluid is meestal prima.

Op veel locaties is er maar één persoon die echt weet hoe de techniek werkt en zelfs hij of zij heeft er vaak nog best veel tijd voor nodig om de geluidsversterking helemaal in orde te maken. Zoek die persoon direct op zodra je bent gearriveerd en ga dan pas de rest van je voorbereidingen doen. Dan is alles in orde, wanneer je van start gaat.

Over de auteur

Joeri Cox

Als senior partner in Bento Presentaties ontwikkelt Joeri presentaties en traint hij sprekers in het maken en geven van professionele presentaties volgens de HNP™ methodiek. Daarnaast treedt hij vaak en graag op als spreker over Het Nieuwe Presenteren™. Met geïnspireerde mensen die direct beter presenteren als resultaat.

Bento Presentaties

De meeste mensen hebben moeite om overtuigend te presenteren, dus trainen we sprekers en ontwikkelen we hun presentaties. Met onze presentatie-technieken zul je met zelfvertrouwen presenteren en zullen jouw ideeën eenvoudig anderen inspireren en overtuigen.

Contact


Bento Presentaties
Postbus 2175
5001 CD Tilburg
Telefoon: (013) 707 99 66

Volg ons