Wat is een interactieve presentatie?

Een interactieve presentatie is een presentatie waarvan de inhoud wordt aangepast op basis van de input van het publiek tijdens de presentatie.

En om ook gelijk de grootste misvatting uit de wereld te helpen: een interactieve presentatie is dus niet per definitie een sterk geanimeerde, flashy PowerPoint-presentatie, wat ook veel mensen eronder lijken te verstaan.

Zijn interactieve presentaties goede presentaties?

Om eventuele euforie maar gelijk de kop in te drukken: een interactieve is niet per definitie een succesvolle presentatie.

Sterker nog; zoals je hierna leest, kost het de nodige extra voorbereiding om goed te doen. Iets wat veel mensen onderschatten en wat ten koste gaat van de kwaliteit van de totale presentatie.

Daarom durf ik wel te stellen dat interactieve presentaties over het algemeen, door een gebrek aan gedegen voorbereiding, juist slechtere presentaties zijn.

Maar wanneer je goed bedenkt waarom en hoe interactie jouw presentatie zal helpen (en je bereid bent die extra voorbereiding erin te stoppen) kan het je helpen.

Waarom interactie tijdens je presentatie?

‘Interactie’ wordt vaak gezien als de heilige graal voor een interessante presentatie. Van hand opsteken, stemkastjes en Kahoots tot complete spellen met het publiek. Maar daar wil ik wel een kanttekening bij plaatsen. En dat begint met de vraag: waar heb je de interactie voor nodig?

Grofweg zie ik twee redenen om interactie te gebruiken:

Reden 1. Interactie als entertainment

Interactie om het publiek te vermaken, zit gelijk op het randje van onze definitie. Want heeft het invloed op het verloop van de presentatie? Maar omdat er interactie is met je publiek – en het een veelgebruikt argument is – neem ik hem hier mee. 

Er is niets mis mee om ‘even wat anders’ te doen als afwisseling. Bijvoorbeeld in een lange (serie) presentatie(s).

Of als een van de doelstellingen van de bijeenkomst ook is om te entertainen, bij een informele medewerkersbijeenkomst. 

Maar pas op wanneer je interactie wilt inzetten om de aandacht van het publiek vast te houden! Of omdat je als spreker bang bent dat het publiek anders niet aangehaakt blijft. En dat ‘even wat interactie dan wel leuk is’ …

Als interactie zo’n toevlucht wordt, mankeert er waarschijnlijk wat aan je presentatie. Die is misschien te lang, of (meer waarschijnlijk) simpelweg niet goed en interessant genoeg. 

Onthoud; mensen kunnen prima uren hun aandacht bij een goed verhaal houden – zonder enige interactie. Kijk maar naar je lokale filmhuis, bioscoop of je favoriete streaming-dienst.

Steek daarom liever je tijd en energie in het verbeteren van je presentatie, zodat je daarmee de aandacht vasthoudt.

Reden 2. Om de inhoud van je presentatie op af te stemmen

Dit vind ik de meest zuivere insteek van een werkelijk interactieve presentatie: de inhoud van de presentatie verandert door interactie (samenwerking) met het publiek.    

Of dat nu voor data-verzameling (bijvoorbeeld via stemkastjes) in een groot publiek is, of om in een 1-op-1 verkooppresentatie in te spelen op vragen van je publiek; cruciaal is hierbij dat de uitkomst invloed heeft op de inhoud van de presentatie.

Op voorhand weet je dus niet exact wat je wel en niet presenteert. 

Dat betekent niet dat je niet voorbereid bent. Integendeel. Je bereidt je voor op de mogelijke input en hoe die je presentatie beïnvloedt. Je bereidt dus verschillende varianten van je presentatie voor.

Of dat nu is omdat je publiek tegen een idee stemt, of omdat blijkt dat je prospect heel specifiek geïnteresseerd is in jullie cybersecurity: je bent voorbereid en speelt er moeiteloos op in.

Verschillende vormen van interactieve presentaties

De meest banale vorm van interactiviteit is dat de input van je publiek (bijvoorbeeld stemmen) wordt weergegeven op het scherm en zo onderdeel van je presentatie wordt, maar dat de rest van je presentatie min of meer gelijk blijft.

Maar in sommige situaties is het sterker om de presentatie ter plekke nog meer tailor-made af te stemmen op je publiek.

Denk bijvoorbeeld aan een situatie waar een significant deel van je publiek een specifieke achtergrond heeft, waar je op kunt aanhaken.

Of een 1-op-1 sales-presentatie waarin je klant hele specifieke vragen heeft.

Hoe krachtig is het dan om ter plekke, moeiteloos hierop in te kunnen spelen?

Voor die situaties, ontwikkelen wij met onze klanten vaak:

• een modulaire presentatie, en/of
• een presentatie met interactieve navigatie.

Modulaire presentatie

Een modulaire presentatie biedt je de mogelijkheid om optionele subverhalen (al dan niet op voorhand) te selecteren als onderdeel van je totale presentatie. Bijvoorbeeld wanneer je dieper in wilt gaan op een deelonderwerp, zoals duurzaamheid.

Interactieve navigatie

Met interactieve navigatie in je slidedeck kun je soepel door je presentatie bewegen. Je presentatie hoeft dan niet meer lineair te zijn (van dia 1 naar dia 2 naar dia 3), maar je kunt vanaf een dia naar verschillende vervolgdia’s, zonder dat dat storend is voor je publiek. Jij kiest zelf of en wanneer je naar bepaalde onderdelen in je presentatie gaat. Vergelijk het een beetje met het navigeren op een website. Erg prettig in een één-op-één gesprek na je sales-presentatie.

Hoe maak je een interactieve presentatie?

Een interactieve presentatie vraagt een goed, doordacht plan. En bijbehorende voorbereiding. Zo doe je dat:

1. Wees kraakhelder in het doel dat je wilt bereiken: een vermakelijke dag voor je publiek, een boodschap overbrengen, je prospect zo goed mogelijk enthousiasmeren?
2. Kies dan bewust of interactie dat doel ondersteunt – en welke vorm.
3. Bereid je voor in alle alternatieven van je verhaallijnen en eventueel je PowerPoint-presentatie. Interactie is een beetje de doos van Pandora openzetten: denk goed na over de mogelijke uitkomsten van de input van je publiek en wees erop voorbereid: hoe verandert dat je presentatie? Bedenk dat elke alternatieve uitkomst extra voorbereiding vraagt.

Hoe maak je een PowerPoint-presentatie interactief?

• Modulaire presentatie
  Maak dia’s bij de alternatieve verhaallijnen die je hebt voorbereid. Ons advies is om deze dia’s op de logische plek op te nemen en op ‘Verborgen’ te zetten. Zorg dat ze via een (verborgen) hyperlink op te roepen zijn op de gewenste dia. Dan opent en doorloopt PowerPoint de serie verborgen dia’s. Wanneer je niet op de link klikt, slaat PowerPoint ze over.
  Of zet vooraf de optionele dia’s klaar (niet ‘Verborgen’) wanneer je weet dat je ze voor dit specifieke publiek wilt gebruiken.
• Interactieve navigatie
  Plaats hyperlinks naar de andere dia’s in je PowerPoint waar je die nodig hebt. Denk vooraf goed na wanneer je welke shortcuts nodig hebt. Je kunt ook een dia met een centraal menu maken, waar je telkens naar terugkeert via een ‘terug’-knop. Of gebruik de de Zoom-functies in PowerPoint. Daarmee maak je sneller een ‘menu’, maar je hebt wat minder controle over hoe je interactiviteit exact werkt.

(Je zou ook het dia-overzicht in Presenter’s View kunnen gebruiken tijdens je presentatie om naar specifieke dia’s te gaan, maar dit raden we je af. Het komt toch minder voorbereid en professioneel over om te moeten zeggen: “Daar heb ik ook een dia voor, moment… dan zoek ik die even op.”)

Misvattingen over interactieve presentaties

• Een interactieve presentatie is geen garantie voor succes. Het is niet per definitie een betere presentatie. Integendeel; het vraagt meer voorbereiding en je introduceert een extra afbreukrisico.
• Een interactieve presentatie draagt niet automatisch bij aan het overbrengen van een boodschap of om iemand te enthousiasmeren. Misschien vermaken ze zich meer en zijn ze daarom positief over je presentatie, maar heb jij daarmee je doel bereikt?
• Een interactieve presentatie is niet hetzelfde als een ‘flashy’, geanimeerde presentatie. Regelmatig worden we benaderd met de vraag voor een ‘interactieve presentatie’, maar waar na wat doorvragen blijkt dat het vooral te doen is om spectaculaire dia’s, met veel animatie en waarmee ze indruk willen maken op het publiek… Dat is geen ‘interactieve’ presentatie, maar een show. Dat lijkt misschien leuk, maar spectaculaire slides nemen mensen niet mee in je boodschap. Dat doet het verhaal, zoals John Lasseter van Pixar (ongeveer) al zei. Slides zijn in dat opzicht echt een extraatje.  

Great graphics will keep us entertained for a couple of minutes, it is story that holds us in our seats.

John Lasseter van Pixar

Conclusie

We noemen iets een interactieve presentatie wanneer de inhoud van de presentatie zich aanpast op de interactie met het publiek. Dit vraagt goede voorbereiding van de spreker en is zeker geen garantie voor snel succes.

Maar met een duidelijk doel, een goed plan en zorgvuldige uitwerking kun je met interactieve presentaties succes vergroten omdat de inhoud nog beter aansluit op je publiek.